courtesy: Pinterest
Fumiko sensei ने आपला शब्द लगेचच पाळला.
मला ब्रह्म रूप दाखविलेल्या आठवड्याच्या पुढल्या मंगळवारी Asakusa station वर सकाळी ९ वाजता भेट ठरली.
Asakusa हे सर्व tourists चे तीर्थक्षेत्र अगदी "2 things to do in Tokyo"असे जरी google केलंत तरी "Sensoji temple in Asakusa" तुम्हाला दिसेल.
आमच्या घरी येणाऱ्या प्रत्येक पाहुण्यांना आम्ही Asakusa ला घेऊन जाणे हे एक ritual होते.
"Fumiko sensei ला सांगून काही फायदा नाही. किती वेळा Asakusa ला जायचे?! जवळ जवळ एक तास प्रवास आहे..."
मी जराशी का कु करत होते. पण Japanese sensei च्या वाटेला न जाणे शहाणपणाचं असतं आणि मी मंगळवारच्या भेटीची मानसिक तयारी सुरु केली.
सकाळी लवकर आटोपून Komazawa park मधून चालत Komazawa Daigaku स्टेशनवर पोचले. Asakusa साठी नक्की कुठली line घ्यावी लागेल त्याची खात्री करण्यासाठी स्टेशन वरील एका रंगीबेरंगी अश्या मोठ्या नकाशा सामोरे उभे राहिले.
Tokyo किंबहुना जपान ; जेवढा जमिनीच्या वर तितकाच भूमिगत..... . Roppongi हे सर्वात खोल वरचे स्टेशन चक्क ४३ मीटर्स जमिनीखाली वसलेले आहे.... स्टेशन ते exit मधील अंतर जवळ जवळ २०० पायऱ्यांचे .... जमिनीखाली उभारलेल्या एक १२ मजली इमारती इतके अंतर....
Asakusa ला पोचण्यासाठी लागणाऱ्या lines चे रंग आणि numbers लक्षात आल्यावर मी ट्रेन पकडली.
ट्रेन मध्ये चिडीचूप शांतता......... तुम्ही आणि तुमचा फोन कायम silent वर हा नियम .......
चालत्या गाडीत फोन वर बोलणे हे जपानी पद्धतीत अतिशय वाईट शिष्टाचार !
मी दोन lines बदलून एका तासाने Asakusa च्या station वर उतरले. सर्व प्रथम घड्याळ पाहिले .... ठरवल्या प्रमाणे भेटीच्या वेळेच्या १० मिनिटे अगोदर मी पोचले होते. Fumiko sensei ला शोधू लागले.
तिला उशीर होण्याचा प्रश्नच उद्भवू शकत नाही.... देवही स्वतःचे घड्याळ Japanese प्रमाणे set करत असणार ह्यात काहीच शंका नाही....
"Konnichiwa !" म्हणत आम्ही कमरेतून वाकून नमस्कार केला.
Fumiko sensei हसली ,"I am taking you to a place which is not very known to the tourists. And I am confident you will get a great surprise once you see that."
नव्या दमाने नवीन काहीतरी अनुभवण्यासाठी मी Fumiko sensei सोबत चालू लागले. Sensoji shrine आम्ही केव्हाच मागे टाकली.
चालता चालता Fumiko sensei म्हणाली," We will take around 9/10 minutes to reach to that place. Meanwhile I will tell you an interesting story."
मी कान देऊन ऐकू लागले.
"We are walking towards a temple named Honryuin temple. It's an ancient temple located on a small hill overlooking Sumida river. This temple and location is very local. The story behind this temple is very mysterious, some say its mythical but we, Japanese strongly believe in it. Do you want to know?"
"Wow ! गूढ कथा ..... " माझी उत्सुकता वाढत होती. चढण लागल्याने ती आणि मी जरा दमाने घेत होतो.
" This hill is called Matsuchiyama. Japanese buddhists worship this hill and the shrine. They believe that somewhere during 6th century this hill erupted. This hill is so sacred that a golden dragon flew down from the heaven to protect it."
चढण असल्याने Fumiko sensei च्या बोलण्याचा आणि आमच्या चालण्याचा वेग संथ झाला होता मात्र मी त्या कथेत गुंतले होते," So what happened after that?" Fumiko sensei श्वास गोळा करे पर्यंत माझा प्रश्न तयारच होता.
ती हसली ," After many years during the summer there was a terrible drought in this area. People were suffering and going through hardships. They were praying the almighty to send a saviour. And "HE"appeared....."
"HE...... who HE?" Sensei ची कथा अजूनच रहस्यमय झाली होती.
Fumiko sensei थांबली. मी अस्वस्थ झाले. तिने हसून तिचा हात एका दिशेला वळवला.
आम्ही डोंगराच्या माथ्यावर एका सुंदर देवळा समोर उभे होतो.
सर्वत्र हिरवे गार ..... आजूबाजूला तुरळक हालचाल आणि निशब्द शांतता....
पाहता क्षणी मला गोव्याच्या देवळांची आठवण झाली.
गाभाऱ्याची ओढ लागली.... सगळ्या शंका कुशंका, प्रश्न गारव्यात विरून गेले.
"Do you want to know who "HE" is?" Fumiko sensei हसली.
खरंतर त्या देवळाचे रूप च इतके सुंदर होते की माझा प्रश्न हरवला होता .
आम्ही दोघी पायरीवर बसलो. "HE appeared.... HE ,who is the destroyer of evil....HE, who is the God of joy.... HE, whose glance turns you calm.... And you know him well....."
Fumiko sensei हसत होती मात्र मी अधीर झाले होते.... "Who ?"
"HE is the one who ended the drought immediately .... He is the one who spreads joy...He is the one who helps you when you are in deep trouble in life.... He is the one who gives you an energy to love all.....
HE has many names. Lets see if any of them reminds you of someone special."
"Sensei , please tell me quickly. I am so eager and impatient."
"Hold your breath..... HE is "Kangiten (God of bliss) or you can address him as "Sho-ten (sacred god" or " Daisho-ten (noble god) or "Tenson (Venerable god) or "Vinayaka-ten" , "Binayaka-ten" and this is the one .... you will immediately know..... "GANAPATEI.... GANABACHI !"
माझा श्वास खरंच थांबला होता. सभोवतालचा गारवा अधिक जाणवू लागला. अंगावर शहारे उभे राहिले......
"आपला ......माझा "गणपती बाप्पा "..... तो सुद्धा साता समुद्रा पलीकडे....?! स्वप्न तर नाही ना हे?"
"Sensei, summimasen...... Do you mean "Ganesha.... the elephant head god? How come?"
Fumiko sensei शांत पणे हसत माझ्या कडे पाहत होती.
"Daisho Kangi ten is the avatar of Eleven faced Kannon Bodhisattva(god of mercy). 'Ekadasamukha' is a Buddhist version of Ganesha. He grants all the wishes to his followers."
आम्ही देवळाच्या पायऱ्या चढू लागलो. देवळात शिरल्या वर दोन गोष्टींकडे प्रामुख्याने लक्ष वेधले गेले; छतावर रंगवलेले प्रचंड पंख पसरलेल्या dragon चे चित्र आणि गाभाऱ्या समोर रचलेल्या जाड्या जुड्या पांढऱ्या मुळ्या चा डोंगर......
मोदक , जास्वंद कुठेच दिसत नव्हते....
सर्वत्र मुळ्या ची चित्रे होती.... भिंतींवरच्या कलाकुसरीत, जागोजागी लटकणाऱ्या कागदी कंदिलांवर .... पाहावं तिकडे
मुळे च मुळे .....
म्हणजे Japanese गणपतीला मोदक नाही "मुळे " आवडतात तर.... !
"Fumiko sensei, In India we offer a sweet rice dumpling to Ganesha. Can you tell me more about these radishes?"
"Oh!!!! You can say , Kangi ten likes to eat daikon ; radishes instead of sweet rice dumplings...... a little healthy choice, isn't it?" Fumiko sensei बरोबर मीही मनापासून हसले.
" Radish is a staple to Japanese. White colour of radish reflects purity of the divine. It is also a symbol of strength, health, virility."
Sensei चे शब्द कानांवर पडत होते मात्र माझे डोळे आपल्या गणपतीला जपान मध्ये पाहण्यास आतुर झाले होते. आनंद गगनात मावत नव्हता. "Where is Kangi ten, I mean my ganesha's idol?"
"I am sorry. Kangi ten is considered so sacred and holy that his idol is kept hidden and hence no one can see the idol."
Kangiten is often depicted as two elephant headed figures hugging each other. Image: 1690; Source: 仏像図彙; Public Domain www.asakusastation.com
"अरेच्या ! आपला गणपती बाप्पा जपान मध्ये लपवून ठेवतात?
आपण तर गणेश चतुर्थीला "सुंदर ते ध्यान" म्हणून डोळेभरून निरखत असतो. "
ह्या परक्या देशात माझा , अगदी हक्काचा आणि जवळचा गणपती बाप्पा आजू बाजूला आहे पण बघू शकत नाही ह्या विचाराने मी खूपच बेचैन झाले. पण "तो" आहे ह्याचा आनंद हि वाटत होता.
देवळात आजूबाजूला मुळ्यांसोबत अतिशय सुरेख, छोट्या छोट्या रंगेबेरंगी पिशव्या नीटनेटक्या ठेवल्या होत्या.
"These small pouches contain money and called as Kinchaku. Its an offering to Kangi ten for business success." अगरबत्ती गाभाऱ्यासमोर धरून नतमस्तक होऊन sensei म्हणाली.
मी "त्याचे" अस्तित्व सर्वत्र शोधू लागले ....
त्या लाकडी देवळाच्या इमारतीत, अगरबत्तीच्या गंधात, बाजूच्या रेखीव हिरव्यागार जपानी बागेत, तिथल्या स्थिर तळयात , त्यात केशरी माश्यांनी तयार केलेल्या वलयांत आणि त्या टेकडी वरून दिसणाऱ्या अदभूत टोकियो च्या शहरात.....
शांत चित्ताने ,हसत मुखाने मी हात जोडले... न पाहू शकणाऱ्या गणपती बाप्पा समोर , सभोवतालच्या जादुई निसर्गा समोर आणि माझ्या गुरु समोर; Fumiko sensei समोर....
डोळे आपोआप मिटले गेले आणि तितक्यात काहीतरी चमत्कारिक घडले...
"त्याने" त्याची प्रचिती दिली.....
"चुकक चुककक चुकक "आवाज झाला.... माझ्या डोळ्या समोर एक इवलासा उंदीर इकडून तिकडे पळत होता आणि क्षणात बिळात नाहीसा झाला.
"अनादी तू... अनंत तू.... सगुण तू... निर्गुण तू.... तूच सखा.... सर्वत्र तू!"
मी हि जपानी गणपती बाप्पाला एक भरीव मुळा आणि काही yen घालून Kinchaku अर्पण केले आणि दृष्टीपलीकडल्या पण जाणवणाऱ्या विघ्न विनायकाला साष्टांग लोटांगण घातले.
